Radha’s friend (sakhi), is
reporting to Radha what Krishna is doing, showing her Krishna excitedly
embracing many young gopi's and enjoying himself, All the gopi's of Vrndavana
seem to be enjoying Krishna’s company except for poor forlorn Radha! continues
her dialogue with Radha.
अनेकनारीपरिरंभसंभ्रम-
स्फुरन्मनोहारि-विलास-लालसम्।
मुरारिमारादुपदर्शयन्त्यसौ
सखी समक्षं पुनराह राधिकाम् ॥
aneka-näri parirambha-sambhrama-
sphuran-manohäri viläsa-lälasam |
murärim äräth, upadarshayanti asau
sakhi samaksham, punaräha Rädhikäm ||
அநேக - நாரீ பரிரம்ப - ஸம்ப்ரம
ஸ்புரன் -மனோஹாரி விலாஸ லாலாஸம்|
முராரிம் ஆராத் உபதர்ஷயந்தீ அஸௌ
ஸகீ ஸமக்ஷம் புனராஹ ராதிகாம்
sphuran-manohäri viläsa-lälasam |
murärim äräth, upadarshayanti asau
sakhi samaksham, punaräha Rädhikäm ||
அநேக - நாரீ பரிரம்ப - ஸம்ப்ரம
ஸ்புரன் -மனோஹாரி விலாஸ லாலாஸம்|
முராரிம் ஆராத் உபதர்ஷயந்தீ அஸௌ
ஸகீ ஸமக்ஷம் புனராஹ ராதிகாம்
The poet has described Radha is intensely
inflamed emotions through a vivid description of the beauty of the forest. Then
Radhika’s sakhi expertly searched for Krishna and saw that he was nearby. He
was immersed in ioyful pastimes with beautiful Gopis, who were receiving him
with the utmost respect. A need for delightful, sensuous pastimes suddenly
awakened in Krishna’s mind when the Gopis showed their eagerness to embrace
him. Pointing out this scene to Radha, the sakhi spoke to her again.
Ashtapathi Song-4 Sargam 1 with slokas
चन्दनचर्चित-नीलकलेबर-पीतवसन-वनमालि।
केलिचल्न्मणि-कुण्डल-मण्डित-गण्डयुग-स्मितशालि॥1॥
हरिरिह मुग्धवधूनिकरे विलासिनि विलसति केलिपरे||
chandana-charcita-neela-kalebara-peetha-vasana-vana-maali
|
keli-chalan-mani-kundala-manditha gandha-yuga-smita-shali ||1||
haririha mugdha-vadhoo-nikare vilasini vilasati keli-pare ||
சந்தன-சர்சித-நீல-களேபர பீத-வஸன -வன -மாலி |
கேளி-சலன்-மணி-குண்டல -மண்டித கந்த -யுக -ஸ்மித-ஷாலி ||1||
keli-chalan-mani-kundala-manditha gandha-yuga-smita-shali ||1||
haririha mugdha-vadhoo-nikare vilasini vilasati keli-pare ||
சந்தன-சர்சித-நீல-களேபர பீத-வஸன -வன -மாலி |
கேளி-சலன்-மணி-குண்டல -மண்டித கந்த -யுக -ஸ்மித-ஷாலி ||1||
ஹரிரிஹ முக்த-வதூ -நிகரே -விலாஸினி விலஸதி கேளி-பரே|
“O Radha! Sri Krishna Dressed in
pitambhara (yellow cloth) and a vanamala with sandalwood paste (chandana) all
over his bluish body . While he is playing with Gopikas his gem-studded
ear-rings were dangling beautifully. The beauty of his cheeks is astonishing
and his face displays a wondrous sweetness with the honey of his playful
laughter. Radha observes Sri Krishna and, as She watches Him enjoying Himself, sports
of love with Gopikas in Brindavana.
|
पीनपयोधर-भार-भरेण हरिं परिरभ्य सरागम्।
गोपवधूरनुगायति काचित् उदञ्चित-पञ्चम-रागम्॥2॥ (हरिरिह…)
peena-payodhara-bhara-bharena harim parirabhya saraagam |
gopa-vadhoo ranu gaayati kachith udañchita-panchama-ragam||2||
(haririha mugdha-vadhu-nikare)
பீன-பயோதர -பர -பரேண ஹரிம் பரிரப்ய ஸராகம் |
கோப-வது ரணு காயதி கசித் உதஞ்சித-பஞ்சம-ராகம் ||2||
ஹரிரிஹ முக்த-வதூ -நிகரே -விலாஸினி விலஸதி கேளி-பரே||
gopa-vadhoo ranu gaayati kachith udañchita-panchama-ragam||2||
(haririha mugdha-vadhu-nikare)
பீன-பயோதர -பர -பரேண ஹரிம் பரிரப்ய ஸராகம் |
கோப-வது ரணு காயதி கசித் உதஞ்சித-பஞ்சம-ராகம் ||2||
ஹரிரிஹ முக்த-வதூ -நிகரே -விலாஸினி விலஸதி கேளி-பரே||
Oh Radha! One gopi, passionately
embracing Krishna and crushing Him with the weight of her heavy breasts and
another Gopika is singing in high pitch in tune with Krishna's the fifth
musical mode.
*(the fifth musical mode, is Païcama-räga usually sung to accompany
Sringara-rasa.)
कापि विलास-विलोल-विलोचन-खेलन-जनित-मनोजम्।
ध्यायति मुग्धवधूरधिकं मधुसूदन-वदन-सरोजम् ॥3॥ (हरिरिह…)
kaapi vilaasa-vilola-vilocana khelana-janita-manojam |
dhyayati mugdha-vadhu radhikam madhusudana-vadana-sarojam||3||
(haririha mugdha-vadhu-nikare)
காபி விலாஸ-விலோல-விலோசன கேலன-ஜனித -மனோஜம் |
த்யாயதி முக்த -வது ரதிகம் மதுஸுதன -வதன -ஸரோஜம் ||3||
ஹரிரிஹ முக்த-வதூ -நிகரே -விலாஸினி விலஸதி கேளி-பரே||
Oh Radha! Another Gopi, is
meditating on the lotus face of Madhusudhana. She is making gestures of love
with her rolling eyes. She is struck by Manmadha's arrow and is gazing at the mesmerising
beauty of Krishna in awe and thus feels immense bliss within the core of His
heart.”
कापि कपोलतले मिलिता लपितुं किमपि श्रुतिमूले।
चारु चुचुम्ब नितम्बवती दयितं पुलकैरनुकूले ॥4॥ (हरिरिह…)
kapi kapola-tale militaa lapitum kimapi sruti-mule |
charu chuchumba nitambhavati dayitam pulakai: anukoole ||4||
(haririha mugdha-vadhu-nikare)
காபி கபோல -தலே மிலிதா லபிதும் கிமபி ஸ்ருதி-மூலே |
சாறு சுசும்ப நிதம்பவதி தயிதம் புலகை: அனுகூலே ||4||
ஹரிரிஹ முக்த-வதூ -நிகரே -விலாஸினி விலஸதி கேளி-பரே||
Oh Radha !Some other gopi puts her cheek against Krishna’s to
whisper something into his ears. When Krishna understood her love He
reciprocates. She is thrilled by the touch of his cheeks and kissed him
heartily his tingling cheek.
केलिकला-कुतुकेन च काचिदमुं यमुनावनकूले।
मञ्जुल-वज्जुल-कुञगतं विचकर्ष करेण दुकूले ॥5॥ (हरिरिह…)
keli-kala-kutukena cha kacith amum yamuna-vana-kule |
mañjula-vañjula-kuñja-gatam vichakarsha karenethu kule||5||
(haririha mugdha-vadhu-nikare)
கேலி-கல -குதுகேன ச கசித் அமும் யமுனா-வன -கூலே |
மஞ்சுள-வந்சுள-குஞ்ச -கதம் விசகர்ஷ-கரேணது-கூலே ||5||
ஹரிரிஹ முக்த-வதூ -நிகரே -விலாஸினி விலஸதி கேளி-பரே||
Oh Radha !Another gopi in deep
love for Krishna, deeply desiring to delight in erotic arts, tugged at Krishna’s
pitambhara with both hands and dragged Him inside of Yamuna river
करतल-ताल-तरल-वलयावलि-कलित-कलस्वन-वंशे
रासरसे सह नृत्यपरा हरिणा युवतिः प्रशशंसे॥6॥ (हरिरिह…)
kara-tala-taala-tarala-valayaavali kalita-kalasvana-vamshe |
rasa-rase saha-nrutya- para harinaa-yuvati:-prashashamse ||6||
(haririha mugdha-vadhu-nikare)
கர-தள -தாள-தரள -வலயாவளி கலித-கலஸ்வன -வம்ஷே |
ராஸ-ரஸே ஸஹ -ந்ருத்ய -பரா -ஹரிணா-யுவதி : - ப்ரஷஷம்ஸே||6||
ஹரிரிஹ முக்த-வதூ -நிகரே -விலாஸினி விலஸதி கேளி-பரே||
Oh dear Radha! Another gopi dancing
in the ecstasy of the räsa is expertly clapping her hands in perfect rhythm and
tone. Rhythmic sound of her bangles is in tune echoing His flute’s sweet notes.
श्लिष्यति कामपि चुम्बति कामपि कामपि रमयति रामाम्।
पश्यति सस्मितचारु परामपरामनुगच्छति वामाम्॥7॥ (हरिरिह…)
shlisyati kaamapi chumbati kaamapi kaamapi ramayati raamam |
pashyati sa-smita-charu-taram aparam anugacchati vaamam ||7||
(Radhe, haririha mugdha-vadhu-nikare)
ஷ்ளிஷ்யதி காமபி சும்பதி காமபி காமபி ரமயதி ராமம் |
பஷ்யதி ஸா-ஸ்மித-சாரு-தரம் அபரம் அனுகச்சதி வாமம் ||7||
ஹரிரிஹ முக்த-வதூ -நிகரே -விலாஸினி விலஸதி கேளி-பரே||
pashyati sa-smita-charu-taram aparam anugacchati vaamam ||7||
(Radhe, haririha mugdha-vadhu-nikare)
ஷ்ளிஷ்யதி காமபி சும்பதி காமபி காமபி ரமயதி ராமம் |
பஷ்யதி ஸா-ஸ்மித-சாரு-தரம் அபரம் அனுகச்சதி வாமம் ||7||
ஹரிரிஹ முக்த-வதூ -நிகரே -விலாஸினி விலஸதி கேளி-பரே||
During Rasa lila, Sri Krishna Driven by His craving for Sringara
rasa .He is embracing one beautiful gopi,
kisses another, gladdens yet another, looks at another with a beautiful smile
and follows another pretty one.
श्रीजयदेव-भणितमिदं अद्भुत-केशव-केलि-रहस्यम्।
बृन्दावनविपिने चरितं वितनोतु शुभानि यशस्यम् ॥8॥ (हरिरिह…)
sri-jayadeva-bhaitam idam adbhutam kesava-keli-rahasyam |
vrindavana-vipine charitham vitanotu subhani yashasyam ||8||
(haririha mugdha-vadhu-nikare, vilsani…)
ஸ்ரீ-ஜெயதேவ -பணிதம் இதம் அத்புதம் கேஸவ -கேளி-ரஹஸ்யம்|
வ்ரிந்தாவன-விபினே சரிதம் விதனோது சுபானி யஷஸ்யம் ||8||
ஹரிரிஹ முக்த-வதூ -நிகரே -விலாஸினி விலஸதி கேளி-பரே||
In this song Sri Jayadeva concludes by describing the
mystery of Sri Krishna's astonishing
romantic escapades and Gopikas in Brindavana. Let this auspicious song bestow
happiness and bliss to all devotes.
विश्वेषामनुरञ्जनेन जनयन्नानन्द-मिन्दीवर-
श्रेणी-श्यामल-कोमलै-रुपनयन्नंगैः अनंगोत्सवम् ।
स्वच्छन्दं व्रजसुन्दरीभिरभितः प्रत्यङ्गमालिङ्गितः
शृंगारः सखि मूर्तिमानिव मधौ मुग्धो हरिः क्रीडति ॥9||
Vishvesham anu ranjanena janayann äanandam indéevara-
Shrenée- Shyämala-komalai: upanayann angai: anangothsavam |
svacchandam vraja-sundari-bhi: - abhita: pratyangam - äalingita:
Shringära: sakhi mürtimän iva madhau mugdho hari: kridati ||9||
விஷ்வேஷாம் அனு ரஞ்சனேன ஜனயன்ன் ஆனந்தம் இந்தீவர -
ஸ்ரேணீ-ஷ்யாமள-கோமலை: உபநயன்ன் அங்கை: அனகோத்ஸவம் |
ஸ்வச்சந்தம் வ்ரஜ-ஸுந்தரி -பி: - அபிதா: பிரத்யங்கம் -ஆலின்கித:
ஸ்ரிங்கார : ஸகீ மூர்த்திமான் இவ மதௌ முக்தோ ஹரி: க்ரீடதி||9||
Sri Radha 'sfriend says, O Radha!
look! as she points out the amorous activities of their cherished Hari with the
intention of stimulating Her passion. “It is springtime. Not only that, it is
the month of Madhu, and Hari is lost in enjoying love play with all the gopis as
if He were Cupid himself and bestowing bliss upon all living entities.
अद्योत्सङ्ग-वसत्भुजंग-कबल-क्लेशादिवेशाचल-
प्रालेय-प्लवनेच्छयाऽनुसरति श्रीकण्ठशैलानिलः।
किञ्चित् स्निग्ध-रसाल-मौलि-कुसुमान्यलोक्य हर्षोदयात्
उन्मीलन्ति कुहूः कुहूरिति कलोत्तालाः पिकानां गिरः॥10||
Adyot sanga-vasad-bhujanga kapala kleshäadiva eeshäachalam
präaleya-plavanecchaya änusarati shrée-kanda-shailä nila: |
kinchith snigdha-rasäala-mauli mukuläan äalokya harsho dayäath
unmeelanti kuhoo kuhoo iti kalottäalä: pikänäam gira: ….||10||
அத்யோத் ஸங்க-வஸத்-புஜங்க கபள க்லேஷாதிவ ஈஷாசலம்
ப்ராலேய-ப்ளவநேச்சாய அனுஸரதி ஸ்ரீ-கண்ட -ஷைல நில:|
கிஞ்சித் ஸ்நிக்த - ரஸால -மௌலி முகுலான் ஆலோக்ய ஹர்ஷோ தாயாத்
உன்மீலந்தி குஹூ குஹூ இதி கலோத்தால: பிகாநாம் கிரா:||10||
The air from malayachala is afraid of being gulped down by
the serpents resident there, takes the path to the Himalayas in the hope
floating on the ice there. The cuckoos,
on the other hand, are overjoyed on seeing the smooth flowers on top of the
mango trees and start cooing happily. in an inexplicably melodious and
heightened tones, only to heighten unrequited rejoice and lovesickness.. thus
this springtime is blithesome.
रासोल्लासभरेण विभ्रमभृतां आभीरवामब्रुवाम्
अभ्यर्णं परिरभ्य निर्भरमुरः प्रेमान्धया राधया।
साधु त्वद्वदनं सुधामयमिति व्याहृत्य गीतस्तुति-
व्याजादुद्भटचुम्बितः स्मितमनोहारी हरिः पातु व: ॥11||
räsolläsa-bharena vibhramabhruthäam äbheeraväama-bhruväm
abhyarnam parirabhya nirbhara-mura: premändhayä Rädhayä |
sädhu tvad-vadanam sudhä-mayam iti, vyährudhya gita-stuti-
vyäajäath udbhata-chumbita, smita-manohäri hari: päadhuu va: ||11||
ரஸோல்லாஸ-பரேண விப்ரமப்ருதாம் அபீரவாமா -பிருவாம்
அப்யர்ணம் பரிரப்ய நிர்பர-முர: பிரேமாந்தயா ராதயா|
ஸாது த்வத் வதனம் ஸுதா -மயம் இதி -வ்யாஹ்ருத்யா கீத-ஸ்துதி-
வ்யாஜாத் உத்பாத - சும்பித ஸ்மித -மனோஹரி ஹரி: பாது வா:||11||
Radha was blinded by love for Krishna and
enchanted to the point of bewilderment. In this condition she became utterly
shameless. Directly before the attractive eyes of the other radiant Gopis, who
were overwhelmed with love in the rasa-lila, Radha tightly embraced Krishna’s
chest. Singing his praises, “O my sweetheart, how handsome is your lotus face.
What an incomparable mine of abundant nectar,” she engaged him in a delightful
kiss. . May the beautiful smile which
then lighted up Krishna's face protect you all